اخلاق دینی: خودسرانه یا ضابطه مند
Authors
abstract
از مهمترین اشکالات وارد بر وابستگی مفهومی -و به ویژه ثبوتیِ-اوصاف اخلاقی به دین، بی قاعدگی اراده و افعال ارادی خداوند و درنتیجه، خودسرانگی اخلاق برآمده از آن بوده است. بر اساس این نقد، اراده و کراهت خداوند یا امر و نهی او بی هیچ ضابطه و معیاری می تواند مفاهیم اخلاقی ای چون خوب و بد را شکل داده یا دست کم در اتصاف افعال انسانی به این محمولات تاثیر گذارد. اما برخی فیلسوفان و متکلمان - جدا از دیگر نقدهای وارد بر این دو تقریر از اخلاق دینی -کوشیده اند تا با ضمیمه کردن و افزودن قیدهایی به خداوند، استناد به تناقض منطقی افعال قبیح، توجه و تأکید بر ویژگی هایی چون بساطت خداوند و... به حل این مشکل همت گمارند که این پاسخ ها اصولاً ناتوان از حل این مسئله بوده اند مگر آن که مُراد حقیقی خداوند و موضوعات ثابت قضایای اخلاقی را ملحوظ در نظر آوریم.
similar resources
اخلاق دینی: خودسرانه یا ضابطهمند
از مهمترین اشکالات وارد بر وابستگی مفهومی -و به ویژه ثبوتیِ-اوصاف اخلاقی به دین، بیقاعدگی اراده و افعال ارادی خداوند و درنتیجه، خودسرانگی اخلاق برآمده از آن بوده است. بر اساس این نقد، اراده و کراهت خداوند یا امر و نهی او بیهیچ ضابطه و معیاری میتواند مفاهیم اخلاقیای چون خوب و بد را شکل داده یا دستکم در اتصاف افعال انسانی به این محمولات تاثیر گذارد. اما برخی فیلسوفان و متکلمان - جدا از ...
full textاستصلاح ِضابطه مند، نیاز ضروری فقه اسلامی
در مورد حجیت استصلاح (مصالح مرسله)، هم در میان خود مذاهب فقهی اهل تسنن و هم میان اهل تسنن و امامیه بحث و اختلاف نظر وجود دارد و هر کدام بر ادعای خود، استدلالهایی ارائه کرده و احیانا در رد و اثبات استصلاح به افراط و تفریطهایی دچار گشتهاند. مقال? حاضر درصدد اثبات این مطلب است که استصلاح با ضوابطی که توسط فقها بیان شده از جمله اینکه مصلحت ضروری، قطعی، کلی و در زمین? مسائل اجتماعی و نه عبادی با...
full textجرم اقتصادی؛ تعریف یا ضابطه؟
چکیده وجود نظام های مختلف اقتصادی سبب شده تا اعمال مخل سیاست ها وفعالیتهای اقتصادی به فراخور زمانها ومکان های مختلف، واکنش اجتماعی متفاوتی را درپی داشته باشد. این چندگانگی در عرصه اقتصاد و واکنشهای اجتماع، ارائه تعریف از جرم اقتصادی را دشوار میسازد. از سوی دیگر ارائه تعریف، حصر مصادیق و به تبع آن محدودیت واکنش و دشواری در حصول اهداف پیشگیرانه قانونگذار را موجب میشود. لذا بهجای تعریف، تبیین معیا...
full textاستصلاح ِضابطه مند، نیاز ضروری فقه اسلامی
در مورد حجیت استصلاح (مصالح مرسله)، هم در میان خود مذاهب فقهی اهل تسنن و هم میان اهل تسنن و امامیه بحث و اختلاف نظر وجود دارد و هر کدام بر ادعای خود، استدلال هایی ارائه کرده و احیانا در رد و اثبات استصلاح به افراط و تفریط هایی دچار گشته اند. مقال? حاضر درصدد اثبات این مطلب است که استصلاح با ضوابطی که توسط فقها بیان شده از جمله اینکه مصلحت ضروری، قطعی، کلی و در زمین? مسائل اجتماعی و نه عبادی باش...
full textجرم اقتصادی؛ تعریف یا ضابطه؟
چکیده وجود نظام های مختلف اقتصادی سبب شده تا اعمال مخل سیاست ها وفعالیتهای اقتصادی به فراخور زمانها ومکان های مختلف، واکنش اجتماعی متفاوتی را درپی داشته باشد. این چندگانگی در عرصه اقتصاد و واکنشهای اجتماع، ارائه تعریف از جرم اقتصادی را دشوار میسازد. از سوی دیگر ارائه تعریف، حصر مصادیق و به تبع آن محدودیت واکنش و دشواری در حصول اهداف پیشگیرانه قانونگذار را موجب میشود. لذا بهجای تعریف، تبیین معیا...
full textتبیین اخلاق اقتصادی ایرانیان با باورهای آیینی یا دینی با تکیه بر دوره مشروطه
چکیده تلاش برای شناخت راههای بومی رشد و پیشرفت از جمله دغدغههای اساسی جامعه ایرانی در زمان حاضر است. با وجود تلاش در این حوزه، ظاهراً توجه به کنشگر و فاعل انسانی در امر توسعه مغفول واقع شده است. در پژوهش حاضر، خصوصیات فردی ایرانی – در دوره مشروطه- در حوزه اقتصاد مورد تأکید قرار گرفته و برای مقایسه و تطبیق این خصائص با اخلاق اقتصادیِ روایت شده توسط ماکس وبر از سایر ادیان به وی...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات)Publisher: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
ISSN
volume 17
issue 68 2012
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023